Gloeilampenverbod: Waarom Greenpeace politici aanspoort energiebesparing te stimuleren

In een aankomende uitzending van Haagse Lobby wordt ingezoomd op de totstandkoming van het gloeilampverbod in 2009. Greenpeace voerde in die periode campagne voor energiebesparing in eigen huis. Dat zorgde ervoor dat Nederlanders bijna 1 miljoen gloeilampen inruilden voor zuinigere spaarlampen. Achter de schermen riepen we politici op om de transitie naar zuinige verlichting te bespoedigen door een gloeilampverbod in te stellen. Hieronder gaan we in op vragen over onze rol destijds.

Waarom is het gloeilampenverbod nodig?
Gloeilampen verbruiken veel stroom doordat ze 90 procent van de elektriciteit verspillen in de vorm van warmte. De overschakeling op energiezuinige alternatieven is dan ook hard nodig met het oog op klimaatverandering. Dankzij het gloeilampenverbod zijn gloeilampen grotendeels uit de winkel verdwenen en is de verkoop van spaar- en LED-lampen sterk toegenomen. Ook in andere landen en op EU-niveau kwam wetgeving om het gebruik van gloeilampen terug te dringen.

Eind 2015 brandden er in Nederlandse huishoudens nog 65 miljoen gloeilampen. Als we die allemaal zouden vervangen door zuinige alternatieven, staat de winst gelijk aan het stroomverbruik van bijna 300 duizend huishoudens. Om de klimaatcrisis te hoofd te bieden, moeten we op alle terreinen energieverspilling tegengaan; in de industrie, maar ook in woningen van particulieren.

Waarom hebben jullie lobby ingezet om het gloeilampenverbod te realiseren?
Om milieuwinst te realiseren, sporen we politici aan milieu en klimaat de hoogste prioriteit te geven. Lobby is een van de tools in onze toolbox, daar zijn we open en transparant over. We hebben experts in huis op het gebied van de energierevolutie. Die houden hun kennis uiteraard niet voor zich. Tijdens campagnes benaderen we bedrijven en politici om ze ervan te overtuigen dat Nederland moet afkicken van fossiele brandstoffen, inzetten op elektrisch vervoer en slim energie besparen.

Wat is jullie relatie met Philips?'
In 2007 kwamen onze belangen en die van Philips overeen: een snelle omschakeling van gloeilampen, die slechts 10 procent van hun stroomverbruik omzetten in licht, naar veel zuinigere spaar- en LED-lampen. Greenpeace is onafhankelijk en neemt geen geld aan van bedrijven of overheden. Zo kon het zijn dat we 1 jaar na onze gezamenlijke lobby alweer in actie kwamen tégen Philips, over diens dumping van e-waste.

Zijn spaarlampen milieuvriendelijk?
Ten tijde van de lobby voor het gloeilampenverbod waren spaarlampen het beste energiezuinige alternatief. LED-lampen waren toen nog zo duur dat ze voor veel consumenten geen realistisch alternatief waren. Een nadeel van spaarlampen is dat ze kwik bevatten. Dit was ook in 2007 al bekend, maar Greenpeace en andere milieuclubs hebben steeds aangegeven dat recycling van spaarlampen essentieel is. Deze kunnen kosteloos worden ingeleverd bij winkels en milieustraten. Dit is overigens net zo bij LED-lampen: ook die mogen niet bij het huisvuil, maar moeten gescheiden worden ingezameld.